انواع بافت موکت
امروزه کفپوش‌ها در انواع و اقسام گوناگون در جهان تولید و استفاده میشوند، اما با این وجود برخی همچنان به دلیل احساس صمیمیت و تفاوت مانند سابق استفاده از موکت را که از قدیمی‌ترین انواع کفپوش‌هاست را ترجیح میدهند، مثلا وجود موکت در اتاق کودک باعث حس امنیت و گرم بودن اتاق میشود و در فضای خالی بین مبل‌ها حس داشتن منزلی لاکچری را به شما هدیه میدهد. در نگاه اول تمامی موکت‌های موجود در بازار شاید یکسان به نظر برسند، اما از دید کارشناسی موکتها از نظر جنس بافت و ... به اشکال متفاوت و مناسب با هر نوع سلیقه دسته بندی میشوند.
در دهه‌های گذشته روش بافت پرزدار در گستره وسیعی جایگزین روش تار و پودی در تولید انبوه موکتها شده است. در این روش موکت به سه بخش اصلی عبارت از الیاف، پشتیبان اصلی و پشتیبان دوم تقسیم میشود. که در این روش تعداد زیادی سوزن از الیاف بر پشتیبان اصلی تابیده شده و الیاف را در این پشتیبان به صورت حلقه‌ای فرو می‌برند. پشتیبان دوم نیز غالبا جهت افزایش استحکام موکت استفاده میشود.
به طور کلی موکت‌های حاصل از تولید به روش بافت پرداز به چهار دسته کلی تقسیم می شوند:
مدل لوپ پایل (Loop Pile)
در این نوع موکتها ارتفاع تمامی الیاف حلقوی متصل به پشتیبان در سراسر بافت موکت یکسان است که این امر موجب میشود تا موکت حتی زمانی که به وسیله الیاف مصنوعی تولید شده باشد، دارای استحکام بالاتری بشود. بافت‌های حلقوی متراکم و هم اندازه درون این مدل علاوه بر کمک به استحکام به پوشیده شدن هرچه بهتر رد ضربه و فشار به موکت نیز کمک می‌کند.
مدل کات پایل (Cut Pile)
در این روش الیاف حلقوی موجود در بافت موکت پس از اتصال به پشتیبان با ارتفاع یکسان 5 تا 10 میلیمتری قیچی میشوند. این مدل نیز یکی از انواع مستحکم موکتها محسوب میشود. الیاف موکت حاصل از این روش در زاویه‌ای قائم نسبت به پشتیبان اصلی قرار می‌گیرند تا از به هم خوردن نظم و استحکام موکت جلوگیری شود. این روش همچنین یکی از پر کاربردترین روش‌ها به منظور تولید موکت محسوب میشود. به روش‌های Loop pile و Cut pile در اصطلاح کارشناسی موکت تافتینگ (Tufted) نیز میگویند که حدود 90 درصد تولید موکت جهان را به خود اختصاص میدهد.
مدل الیاف وون (Woven)
در این روش الیاف و لایه پشتیبان اول به صورت همزمان در یکدیگر تنیده میشوند و سپس یک لایه پشتیبان دوم برای پوشش الیاف و پشتیبان تنیده شده به آن‌ها اضافه می‌گردد تا به استحکام بافت حاصل بیافزاید.
تفاوت موکت‌های وون با موکت های حاصل از دو روش لوپ پایل و کات پایل در بافت پشتیبان آن‌هاست به گونه‌ای که پشتیبان در این روش به صورت تار و پودی در الیاف تنیده میشود در صورتی که در دو روش دیگر چنین نیست.
مدل نان نوون (Needle punched nonwoven)
در این روش الیاف به وسیله سوزن در نمد بافته نشده خام فرو می‌روند و سپس لایه‌های متفاوت حاصل از این عملیات در دستگاه مخصوص روی هم فشرده میشوند تا به صورت یک بافت واحد و مستحکم در‌آیند. در این روش تعداد زیادی سوزن از شیارهایی که در مکان‌های مشخص و با فاصله معین از هم فاصله قرار گرفته اند از میان تمامی لایه های نمد عبور کرده و آن‌ها را به هم پیوند می‌زنند.
از جمله موکت های حاصل از روش Needle punched nonwoven می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
- موکت هنگ کنگ (HongKong)
- موکت Crafter
- موکت Lombok Gel
علاوه بر روش‌های تولید موکت از جمله عوامل بسیار تاثیرگذار دیگری که در استحکام انعطاف پذیری و کاربردهای موکت موثر است، میتوان به بافت و جنس موکت اشاره کرد.
جنس الیاف تشکیل دهنده موکتها عمدتا یکی از 6 جنس زیر می باشند:
1. پشم (Wool)
پشم قدیمی‌ترین الیاف مورد استفاده به منظور تولید موکت به شمار می‌رود. پشم طبیعی دارای استحکام و نرمی بسیار مطلوبی است و مکانیزم طبیعی آن مانع جذب آلودگی به سطح موکت میشود. پشم طبیعی همچنین به عنوان معیاری برای سنجش نرمی و استحکام دیگر الیاف طبیعی و مصنوعی به کار می‌رود.
2. نایلون (Nylon)
نایلون قوی‌ترین نوع از انواع الیاف مصنوعی مورد استفاده در صنعت تولید موکت به شمار می‌رود که با سهم هفتاد درصدی خود در تولید موکت به عنوان پرکاربردترین جنس در این صنعت محسوب میشود. نایلون‌ها همچنین از لحاظ تنوع طرح و رنگ نیز از وضعیت بسیار مطلوبی برخوردار هستند، که این ویژگی آن‌ها موجب گسترش زمینه برای خلاقیت در طراحی میشود.
3. اولفین (Porypropylene)
اولفین یا پلی پروپیلن الیافی پلیمری بر پایه اتیلن-پروپیلن است. این الیاف به دلیل مقاومت بالا در برابر آب و جذب رطوبت کم و همچنین داشتن خاصیت عایق در برابر جریان الکتریسیته کاربردهای متفاوتی در صنعت تولید موکت دارد. بیشترین استفاده این نوع بافت مربوط به فضاهای باز و پر رفت و آمد که استعداد وجود رطوبت بیشتری دارند میشود.
4. پلی‌استر (polyester)
پلی‌استرها دارای تنوع رنگی بسیار زیاد هستند و همچنین الیافی بسیار نرم و انعطاف پذیر به‌شمار می‌روند که بیشتر برای استفاده مسکونی توصیه میشوند. از مهمترین ویژگی‌های پلی استر میتوان به قابل بازیافت بودن و همچنین امکان ایجاد آن ها از ظروف یکبار مصرف PET اشاره کرد، که این ویژگی باعث میشود تا بتوان با رساندن حداقل آسیب به محیط زیست این الیاف را برای ساخت موکت و یا نیاز های دیگر تولید کرد.
5. تریکستا(Triexta)
نام کامل این الیاف پلی‌تری متیل تترات یا PTT است که برای اولین بار توسط شرکت DUPONT اختراع و به بازار ارائه شد. این الیاف که در واقع جدیدترین نوع پلی استر به حساب می‌آیند جذب آب و رطوبت بسیار پایینی دارند و همچنین مقاومت در برابر اشعه فرابنفش در این الیاف در حد مطلوبی بالاست.
6. اکریلیک(Acrylic)
این الیاف در واقع جایگزین مصنوعی پشم طبیعی به حساب می‌آیند که مدت زیادی از آغاز به کارگیری آن‌ها در صنعت موکت سازی نمی‌گذرد. اکریلیک‌ها اگر چه از نرمی و لطافت مطلوبی برخوردار هستند، اما به دلیل مقاومت سایشی پایین و همچنین نداشتن مطلوبیت کافی در برابر خوردگی، گزینه مناسبی برای استفاده در محیط های باز و یا پر تردد به‌شمار نمی‌آید و بهتر است از مدل‌های دیگری استفاده کنید.
در این مقاله سعی شد انواع الیاف موکتها و جنس آن‌ها بررسی گردد. با پیشرفت تکنولوژی، دستگاه‌های صنعتی پیشرفته‌تری برای تولید موکت، ساخته شده‌اند که موکت‌هایی با تنوع طرح و رنگ بیشتری را تولید میکنند بطوریکه میتوانید آن‌ها را با هر چیدمانی ست کنید.
